Gebeler ve Emziren Anneler için Coronovirüs (Covid-19) Bilgileri
COVID -19 hayatımıza çok yeni girmiş bir enfeksiyon hastalığı olarak hala nasıl yayıldığı, hastalığın ciddiyeti, Türkiye ve tüm dünyada ne derecede yayılacağı hakkında yeni yeni bilgiler edindiğimiz karanlık alanların hala aydınlatılmaya ihtiyacı olduğu bir süreçte. Bugün söylediklerimizin eksik olabileceğini de göz önünde bulundurarak CDC nin gebeler ve emziren anneler için verdiği bilgilendirmeyi sizlerle paylaşıyorum.
Gebeler için COVID-19
Gebe bir kadının COVID-19 alma riski nedir?
Gebe kadınların hastalığı alma riski daha mı yüksek?
Gebeler enfekte olursa hastalığı daha mı şiddetli geçirecektir?
Gebelerin COVID_19'u alma riskinin daha yüksek olduğunu bilmiyoruz. Hastalığı mutlaka daha şiddetli geçirecekleri de söylenemiyor henüz. Gebelerde vücutlarında yaşadıkları bazı değişiklikler yüzünden bazı enfeksiyonlarda daha riskli olduğu biliniyor. COVID-19 ile aynı aileden gelen virüslerle ve diğer solunum yolu enfeksiyonları ile (örn: influenza) gebelerin daha ciddi hastalık geçirme riski yüksektir. Bu yüzden gebe kadınlar için enfeksiyonlardan korunma daha da önemli olmalıdır.
Gebe Kadınlar COVID-19 'dan Nasıl Korunabilir?
Gebelerde toplumun diğer kesimlerine önerilen önerileri harfiyen uygulamalıdırlar. Bu öneriler COVID-19'un yayılımın durdurabilir.
- Öksürürken ağzınızı özellikle ön kol-dirseğinizle kapatmak
- Hastalarla temastan kaçınmak
- Ellerimizin her yerini en az 20 saniye sabunla sık sık yıkamak gerekli yerlerde su-alkol bazlı el dezenfektanlarını kullanmak
- Ellerimizi yıkamadan göz, burun ve ağzımıza temas ettirmemek
- Sağlıklı insanlarla da aranızda belirli bir mesafeyi (yaklaşık 1 m) korumak
- Hastaysanız evde oturun
- Ağzınızı burnunuzu sildiğiniz mendilleri anında çöp kutusuna atın, bekletmeyin, bir yüzeye değdirmeyin.
- Hastalar özellikle bulundukları yerde başka insanlarda varsa mutlaka maske takmalılar hastanede muayene olmadan önce maskeyi takıp muayeneye öyle girmelidirler.
- Masa, kapı kulpu, elektrik düğmeleri, telefonlar, klavyeler, tuvaletler, lavabolar gün içinde sıklıkla temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. Yüzey dezenfeksiyonunda 4 litre suya 5 yemek kaşığı çamaşır suyu karıştırılarak oluşturulan çözelti iyi bir seçenektir. %70 'lik alkol solüsyonu da yüzey dezenfeksiyonu için iyi bir seçimdir.
COVID-19 Gebeliğin Seyrinde Problemlere Yol Açar mı?
COVID-19'un gebeliğin kendisine ya da fetusa etki edip sorunlara yol açıp açmayacağını da bilmiyoruz.
COVID-19 Anneden Bebeğe veya Yenidoğan Bebeğe Geçebilir mi?
Annenin karnındaki bebeğe yada doğum sırasında yeni doğana geçirip geçirmeyeceğini hala bilmiyoruz. Annesi COVID 19 pozitif olan bir bebek doğar doğmaz yapılan bir testte pozitif saptanmıştır ancak bunun da anne karnında mı yoksa doğum pasajı sırasında mı dahası örnek alınırken mi bulaştığını kesin söyleyemiyoruz. Ama çok küçük sayıda COVID-19 pozitif olup doğum yapan kadının amnios sıvısında ve anne sütünde virüs izole edilememiştir.
Yenidoğanlar ve Emzirenler için COVID-19
Eğer bir gebe kadında COVID-19 varsa bu doğan bebeği etkileyecek mi? Bu sorununu cevabını da tam olarak bilmiyoruz. Çok küçük sayıdaki gebede erken doğum gibi bazı problemler bildirilmiş ama sayı yorum yapmak için çok az ve bu problemlerin sadece annenin hastalığı ile ilgili olduğu yorumu yapılamaz.
COVID-19 süte geçer mi?
COVID-19 'un yayılım şekilleri hakkında çok şey henüz bilinmiyor. Direk temasla solunum yolunun damlaşıkları ile aynı diğer inluenza virüslerinde olduğu gibi solunum yoluyla yayılıyor. Çok kısıtlı sayıda COVID-19 veya diğer Corona virüslerle (SARS) enfekte hastaların sütünde virüs saptanmamıştır. Ama COVID-19 için süte geçip geçmediğini net bir şekilde söyleyemeyiz. İnfluenza enfeksiyonlarında CDC annelerin emzirmelerine ara vermelerinin gerekli olmadığı sadece bebeğe bulaşı önlemek için bulaşmanın önlenmesi için gerekli önlemlerin alınmasının yeterli olacağını bildirmiştir. SARS_COv ve MERS_Cov gibi diğer ciddi solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan benzer virüslerde de özel bir uyarı yapılmamıştır.
COVID-19 Şüphesi Olan ya da Pozitif Olan Annelere Öneriler
Bebekler için en iyi besin anne sütüdür. COVID-19 pozitif olan annelerin tüm el yıkama maske takma gibi önlemleri aldıktan sonra bebeklerine direk dokunmadan beslemeleri doğru olacaktır. Hastalık ağır seyrediyorsa pompa ile süt sağılıp bebeğe sağlıklı bir birey tarafından sağılan süt verilebilir. Ancak pompa kullanımından önce de eller dezenfekte edilmeli pompanın tüm parçalarının ürün bilgisine uygun olarak dezenfeksiyonu her sağım sonrası sağlanmalıdır.
