Çevremizde sıkça bulunan, bu nedenle de atık olarak da bir yük olan plastik hepimizin bildiği gibi sadece doğayı kirletmekle kalmıyor insan sağlığına, özellikle de erkek üreme hücrelerine yani spermlere de olumsuz etki ederek önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmiş bulunuyor.
Plastikte bulunan Bisphenol-A (BPA) asıl spermlerde olumsuz etkiyi yapan madde. BPA zayıf östrojenik, anti-androjenik ve antitiroid aktivitelere sahiptir. Gıda paketlemeleri öncelikli olarak bir çok endüstriyel üründe kullanılan BPA en sık besinler ve su yoluyla insanlara geçmektedir. Ayrıca cilt yoluyla (kremler) ve solunum yoluyla da insana nüfuz edebilmektedir.
Yapılan çalışmalarda BPA'nın sahip olduğu hormonal yapı nedeniyle neden olabileceği düşünülen hastalıklar şunlardır,
Üreme fonksiyonu üzerindeki olumsuz etki bir çok çalışma ile net olarak gösterilebilmiş en çok da sperm hücrelerinde gözlemlenmiştir. Bu çalışmalarda spermin fonksiyonlarının nasıl bozulduğu net olarak tanımlanmıştır. Bu yayınlara göre BPA sperm hücrelerinin;
Plastik üretimi ve atık hale getirilmesi aşamasında BPA ile temasın daha yoğun olacağı düşüncesi ile bu iş kollarında çalışan erkeklerin idrar ve menilerinde BPA düzeylerine bakılmış ve bu erkeklerde BPA düzeyinin çok daha yüksek olduğu gösterilmiş ve bu bulgulara paralel olarak da bu grup erkeğin libidolarında (cinsel istek) düşüklük ve erektil fonksiyonlarında (sertleşme) azalma saptanmıştır.
Tüm bu bilgiler kısırlığın tüm dünyada neden bu kadar arttığının bir yanıtı olabilecek düzeydedir.
BPA nın etkilerinden korunmak için mümkünse plastik kullanımından kaçınılmalı, kullanılacak ürünlerin içeriğinde BPA olmadığı kontrol edilmeli, plastik doğaya çöp olarak bırakılmamalı, maruziyetin etkilerinden korunulması için antioksidan tüketimine önem verilmesi önerilmektedir.
Sperm üretiminin anne karnındaki maruziyetten de etkilenebileceği düşünülecek olursa özellikle gebelerin ve yeni doğum yapan annelerin BPA'dan bebeklerini korumak adına ayrıca özen göstermelerine vurgu yapılmaktadır.