Rahim ile ilişkili olan her tıbbi rahatsızlık rahim alınmasını gerektirmez. Ancak tıbben gerekli durumlarda hasta sağlığı açısından hekiminiz rahmin alınmasını gerekli görebilir. Hızlı iyileşme ve hasta psikolojisini de oldukça yüksek seviyede önemseyen bir altyapıya olanak tanıdığından laparoskopik histerektomi, tıbben yaygın şekilde kullanılan bir cerrahi işlemdir.
Yazımın devamında kapalı rahim ameliyatı yöntemleri, hangi durumlarda tercih edildiği, ameliyat sonrası dikkat edilmesi gerekenler nelerdir sorularınıza yanıtlar bulabilirsiniz.
Laparoskopik histerektomi, günümüzde yaygınca kullanılmaya başlanmış olan laparoskopi yöntemiyle rahmin alınması işlemidir. Histerektomi, rahmin bir kısmının veya tamamının alınması anlamına gelir. Genellikle histerektomi açık ameliyatla yapılan bir operasyon olsa da bazı durumlarda laparoskopik olarak yani kapalı yöntemle yapılmaktadır.
Laparoskopik yapılan operasyonlarda karın bölgesinden açılan 1 cm’lik kesiyle içeriye gerekli kamera ve ekipmanlar yerleştirilir. Bu yerleştirme işlemi öncesinde mutlaka genel anestezi uygulanır. Bu konuda bilinmesi gereken bir diğer nokta, bu ameliyatın spinal, epidural (belden aşağısının uyuşturulması) veya lokal anestezi gibi yöntemlerle yapılamayacak olmasıdır.
Laparoskopik histerektomi, rahimin alındığı bazı durumlarda kullanıma uygundur. Laparoskopinin kullanıldığı bazı durumlar şunlardır:
Miyomlar rahmin çeşitli bölgelerinde çıkabilen ve rahim kas tabakasından köken alan iyi huylu tümörlerdir. Bu tümör tipi genelde zararsızdır ve belirti vermez fakat bazı tipleri zararlı veya kanserleşmeye yatkın olabilir. Özellikle anormal kanamalar, rahatsız edecek derecede ağrılı ve kanamalı regl dönemleri, sırt ağrısı ve ağrılı cinsel birleşme gibi hayatı olumsuz etkileyeceği durumlarda veya kontrolsüz büyüyüp kanserleşme riskinin bulunduğu durumlarda alınması gerekmektedir. Miyomların yok edilmesinde birçok yöntem vardır. Bazı durumlarda histerektomi tercih edilebilmektedir. Özellikle ilerleyen yaşlarda ve başka rahatsızlıklara da sahip olan hastalarda histerektomi yapılabilmektedir.
Adenomiyozis, endometriyumun kontrolsüz şekilde dokulara doğru ilerlemesine bağlı olarak rahimdeki kas dokusunun gereğinden fazla beslenmesi ve bu beslenmeye bağlı olarak kasların büyümesidir. Genellikle iyi huylu bir hastalık olsa da bazı durumlarda alınması gerekebilmektedir. Bunun için de genelde başka medikal tedaviler kullanılsa da bazı durumlarda histerektomi yapılabilmektedir.
Bazen kadınlardaki düzenli kanamalar oldukça artabilir ve tıbbi olarak durdurmak oldukça zor olabilmektedir. Bu durumlarda rahmin alınmasıyla sorun çözülebilmektedir.
Rahim bölgesinde çıkan bazı lezyonlar kötü huylu bir tümörün habercisi olabilmektedir. Bu lezyonların yayılım bölgesi ve şekline bağlı olarak rahmin tamamen alınması gerekebilir. Genel olarak genç kadınlarda miyom gibi yapıların kötü huylu karakterde olması durumunda kitlenin alınması, rahmin alınmasına kıyasla daha sık görülür.
Endometriyum, kadında rahim içini dolduran bolca kan damarıyla beslenmesi ve kalın mukus içeriğiyle embriyo için oldukça önemli bir yapıdır. Embriyonun bu tabakaya yapışması hamilelik sürecinin başlangıcıdır. Erkek ve kadın üreme hücrelerinin başarılı birleşimini vücudun fark etmesiyle beraber bazı hormonlar salgılanır. Bu hormonların etkisiyle endometriyum daha da kalınlaşır. Bazı durumlarda sperm ve yumurta birleşimi olmasa da endometriyum gereğinden fazla kalın hale gelebilir. Endometriyumun gereğinden fazla kalınlaşmasına endometriyum hiperplazisi denmektedir. Bu durumda genelde medikal tedavi uygulansa da bazen rahmin alınması çözüm olarak uygulanabilmektedir.
Pelvik bölgede(rahmin çevresi) inflamatuar hastalıkların, özellikle de abseleşmenin oluşması durumunda bazen histerektomi gerekebilmektedir.
Kapalı rahim ameliyatları oldukça hasta dostudur yani az komplikasyonlu ve az ağrılı bir süreç vardır. Böyle olsa da bazen istenmeyen durumlar meydana gelebilmektedir. Her ameliyatta olduğu gibi bu ameliyatta da oluşan komplikasyonlar, ameliyat süresinde oldukça etkili olabilmektedir. Ameliyatın endikasyonuna göre bu ameliyat genellikle 60 dakika-2,5 saat sürmektedir.
Rahim alma ameliyatları sonrasında yürüyüş yapmak oldukça önemlidir. Ameliyattan 5-6 saat sonra hasta yürüyebilecek hale gelmiştir. Yürüyüş hem kan dolaşımını arttırarak iyileşmeyi hızlandırır, hem de pıhtı oluşumunu engelleyerek riskleri azaltır.
Ameliyat sonrasında genellikle 2 gün içinde hasta taburcu edilir. Taburcu olduktan sonra hastanın dikkat etmesi gereken birkaç durum vardır. Kapalı rahim ameliyatı, oldukça küçük yaralara neden olduğu için ilerleyen zamanlarda ameliyat izi kalmaz. İyileşme süresi de uzun olmayacaktır.
Miyom Ameliyatı Sonrası Dikkat Etmeniz Gerekenler yazımızdan da detaylı bilgi edinebilirsiniz.
Kapalı şekilde yapılan histerektomide enfeksiyon riski oldukça düşüktür. Yaraların küçük olması, iyileşmesinin oldukça kısa sürmesi ve ameliyatın steril ortamda yapılmış olması hem ameliyat sırasındaki hem de sonrasındaki enfeksiyon riskini azaltan faktörlerdir. Yine de her açık yarada enfeksiyon riski bulunmaktadır ve dikkat edilmelidir. Hasta kişisel temizliğine ve yaşadığı ortamın temizliğine önem göstermelidir. Bununla birlikte, tuvalet temizliği vajinanın ön tarafından arkasına doğru yapmalıdır.
Genellikle ameliyat sonrasında hekimler tarafından ağrı kesici verilir. Bu ağrı kesici 1 hafta boyunca hastanın ağrısını azaltmaktadır. Bu sürecin tamamlanmasıyla ağrılar hala şiddetli şekilde devam ediyorsa mutlaka hekime başvurulmalıdır.
Antibiyotikler de ameliyat sonrasında hastanın kullanması istenilen ilaçlardandır. Antibiyotikler zararlı bakterilerin ölmesine sebep olarak hastayı enfeksiyonlara karşı korur. Hem korunmanın sağlanması, hem de bakterilerde antibiyotik direnci oluşmaması için hekimin önerdiği süre ve şekilde kullanımı oldukça önemlidir.
Laparoskopik histerektomi, her ne kadar diğer yöntemlere kıyasla daha az yara içerse de iyileşme sağlanana kadar ağır kaldırma gibi aktivitelerden uzak durulmalıdır.
Bu dönemde hastanın kendini zorlamaması oldukça önemlidir. Ameliyattan sonraki birkaç gün kabızlık gibi durumların oluşmaması ve dışkılamanın rahat olması için sıvı gıdalar tercih edilmelidir. Kabızlık görülürse mutlaka doktora başvurulmalıdır. Çünkü kadın dışkılama yaparken yaraların kanamasına sebep olabilir.
Ameliyat sonrasında hekimin belirlediği zamanlarda kontroller yapılmalıdır.
Ameliyattan sonraki ilk zamanlarda rahmin önceden bulunduğu bölgeye su kaçması oldukça riskli olabilmektedir. Bu bölgeye kaçmış olan sudaki bakteriler, yaralı bölgede enfeksiyonlara neden olabilmektedir. Bu nedenle, hekiminizden kaç gün içinde duş alabileceğiniz hakkında bilgi almanız en doğrusu olacaktır. Genellikle taburcu edildikten sonraki 24-48 saat içerisinde ayakta duş almanıza izin verilir. Denize ve havuza girmek gibi suyun rahme kaçma ihtimalinin çok daha fazla olduğu aktivitelere ise ancak 3-4 hafta sonra izin verilir.
Kanama ve akıntı olması halinde mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Taburcu olduktan sonra günlük yürüyüşlere devam edilmelidir. Bu, iyileşmenin hızlanmasında oldukça etkilidir.
Hastaların cinsel ilişkiye girmeleri için 1-1,5 aylık bir süre geçmesi gerekmektedir. Bu konuda daha detaylı bilgi için hekime başvurulmalıdır.
Histerektomi ameliyatlarında duruma bağlı olarak yumurtalık alınabilir veya kalabilir. Her iki durumda da rahmin alınması nedeniyle kadın regl olmaz.
Yumurtalığın alınmadığı durumlarda kadın menopoza girmez. Yumurtalığın alındığı ameliyatlarda ise kadın menopoza girer ve hekim tarafından kadınsal hormonların kadına dışarıdan verilmesi gerekebilir.
Laparoskopik histerektomide yalnızca laparoskopik teknik kullanılır. Vajinal yoldan hiçbir işlem yapılmamaktadır. Rahim, yine vajinadan bütün olarak çıkartılır.
Laparoskopik yardımlı vajinal histerektomide rahimin belli bir kısmı laparoskopik olarak serbestleştirilirken belli bir aşamadan sonra vajinal yolla serbestleşme işlemi yapılarak yine rahim vajinadan dışarı çıkarılır. Ameliyatın önemli bir kısmı vajinal bölgeden yapılır. Bu yöntem yalnızca rahmin vajinaya doğru sarktığı durumlarda uygulanabilmektedir.
Ayrıca Bakınız: Rahim Alınması Ameliyatı
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Aslı Yücetürk, Mahall Ankara'da kendi muayenehanesinde, doğum, gebelik takibi, kürtaj, vajinismus, vajina daraltma, kısırlık tedavisi ve genital siğil tedavisi gibi uzmanlık alanlarında hizmet vermektedir. Kapalı rahim ameliyatı hakkında bilgi ve randevu almak için 0552 328 9989 telefondan ulaşabilirsiniz.